Obsidian

Obsidiaan is een extrusie Stollingsgesteente. Het ontstaat als natuurlijk glas, gevormd door de snelle afkoeling van stroperige lava vulkanen. Het gevolg van dit gevormde glas is dat het meer dan 80% in beslag neemt en een schijnbare conchoïdale breuk en glasachtige glans heeft. Het kleurt meestal donker, zwart, grijszwart tot grijs. Ook komt het rood, bruingroen, groen, geel en zeldzaam transparant kleurloos voor. De kleur wordt bepaald door het gehalte aan sporenelementen en het karakter van de opname. Handspecimenrots is een veel voorkomende combinatie van twee kleuren. Dat zijn een combinatie van zwarte en bruine kleuren.

Obsidiaan ontstaat meestal door een snelle afkoeling van felsische stroperige lava. De diffusie in de zeer stroperige zure en felsische lava's met sterk gepolymeriseerde SiO2-tetraëders is langzaam, waardoor de kiemvorming van kristallen wordt geremd en de oorsprong van de glasachtige structuur wordt ondersteund. Het is kwetsbaar, taai en valt uiteen in zeer scherpe stukjes.

naam oorsprong: De naam obsidiaan is heel oud. Het wordt toegeschreven aan Theophrastus die het voor het eerst gebruikte in 320 voor Christus. De vertaling in het Engels van Natural History, geschreven door Plinius de Oudere van Rome, toont een paar zinnen over het onderwerp van een vulkanisch glas genaamd obsidiaan (lapis obsidianus), ontdekt in Ethiopië door Obsidius

Kleur: Zwart

Structuur: massief

textuur: Glazig (glasachtig, hyalien).

Wijzigingen: Glas wordt niet veranderd of gedeglaasd.

Groot mineralen: Amorf vulkanisch glas dat alleen op zeer korte afstanden een structurele ordening vertoont die vergelijkbaar is met die van kristallen. Om deze reden wordt obsidiaan soms als een mineraloïde beschouwd.

Classificatie van Obsidiaan

Obsidiaan is een soort vulkanisch glas en de classificatie ervan draait voornamelijk om de fysieke kenmerken, kleurvariaties en eventuele unieke kenmerken of insluitsels ervan. Hier zijn enkele veel voorkomende classificaties van obsidiaan:

Kleurvariaties: Obsidiaan kan worden geclassificeerd op basis van zijn kleur. Enkele veel voorkomende kleurvariëteiten zijn:

Black Obsidian: Dit is het meest voorkomende type, bekend om zijn diepzwarte kleur. Het wordt vaak gebruikt voor gereedschappen, sieraden en siervoorwerpen.

Mahonie Obsidiaan: Deze variëteit heeft bruine tot roodbruine banden of wervelingen, die lijken op de houtnerf van mahonie. Het wordt gebruikt in sieraden en decoratieve artikelen.

Rainbow Obsidian: Regenboogobsidiaan vertoont een kleurenspel, zoals blauw, groen en paars, veroorzaakt door microscopisch kleine minerale kristallen. Het wordt gewaardeerd om zijn esthetische aantrekkingskracht in sieraden en kunst.

Sneeuwvlok Obsidiaan: Dit type bevat witte of grijze sferulieten (kleine, bolvormige mineraalclusters) die op sneeuwvlokken lijken. Het wordt gebruikt in sieraden en siervoorwerpen.

Tijdloos goud Glans Obsidiaan: Obsidiaan met gouden glans heeft een glanzend, goudkleurig of metaalachtig uiterlijk veroorzaakt door de reflectie van licht van microscopisch kleine gas- of minerale insluitsels. Het wordt gewaardeerd om zijn unieke glans in sieraden.

Insluitsels: Obsidiaan kan ook worden geclassificeerd op basis van de soorten insluitsels die het bevat:

Puimsteen Obsidian: Dit type obsidiaan kan kleine fragmenten puimsteen bevatten, een ander vulkanisch gesteente. De puimsteenfragmenten kunnen een gestructureerd uiterlijk in de obsidiaan creëren.

magnetiet or Hematiet Inbegrepen: Sommige soorten obsidiaan bevatten kleine magnetiet- of hematietkristallen, die een metaalachtige glans of magnetische eigenschappen aan het gesteente kunnen geven.

Geografische herkomst: Obsidiaan kan ook worden geclassificeerd op basis van zijn geologische bron. Verschillende regio's over de hele wereld produceren unieke soorten obsidiaan, elk met zijn eigen kenmerken. Voorbeelden zijn onder meer:

Obsidiaan Buttes Obsidiaan: Afkomstig uit Californië, USA, bekend om zijn zwarte kleur en gebruik in gereedschappen.

Obsidiaan Klif Obsidiaan: Van Yellowstone National Park, VS, bekend om zijn zwarte of gestreepte uiterlijk.

Armeense Obsidiaan: Uit Armenië, vaak gekenmerkt door zijn bruine of grijze kleur.

Groene Obsidiaan: Gevonden op verschillende locaties, waaronder de Verenigde Staten en Mexico, en staat bekend om zijn groene kleur.

Doorschijnendheid: Obsidiaan kan worden geclassificeerd op basis van zijn doorschijnendheid. Sommige soorten zijn doorschijnend als ze in dunne plakjes worden gesneden en tegen het licht worden gehouden, waardoor er licht doorheen kan.

Artistieke en culturele classificatie: In de context van kunst of cultuur kunnen objecten van obsidiaan worden geclassificeerd op basis van hun gebruik en ontwerp. Obsidiaanmessen, pijlpunten of sculpturen kunnen bijvoorbeeld worden geclassificeerd op basis van hun beoogde doel of culturele betekenis.

Het is belangrijk op te merken dat de classificatie van obsidiaan kan variëren tussen geologen, mineralogen en verzamelaars, en dat er veel regionale en lokale namen zijn voor verschillende soorten obsidiaan, gebaseerd op hun specifieke uiterlijk en geologische bronnen. Bij het classificeren of identificeren van obsidiaan is het essentieel om rekening te houden met de kleur, insluitsels, transparantie en geologische oorsprong om het nauwkeurig te beschrijven en te categoriseren.

Chemische samenstelling van obsidiaan

Obsidiaan bestaat voornamelijk uit siliciumdioxide (SiO2), wat dezelfde chemische samenstelling heeft als kwarts, maar het heeft een compleet andere structuur vanwege de snelle afkoeling vanuit een gesmolten toestand. De chemische samenstelling van obsidiaan is ongeveer 70-75% SiO2. Het kan echter verschillende onzuiverheden en sporenelementen bevatten die aanleiding geven tot de verschillende kleuren en variëteiten. Deze onzuiverheden kunnen zijn:

1. Strijkijzer (Fe): IJzeronzuiverheden kunnen ervoor zorgen dat obsidiaan er bruin of zwart uitziet.
2. Magnesium (Mg): Magnesium kan bijdragen aan de groene kleur van sommige obsidiaanvariëteiten.
3. Calcium (Ca): Calcium kan de kleur en eigenschappen van obsidiaan beïnvloeden, wat vaak resulteert in bruin- of grijstinten.
4. Natrium (Na) en Kalium (K): Deze alkalimetalen kunnen ook aanwezig zijn en de eigenschappen van obsidiaan beïnvloeden.
5. Aluminium (Al): Aluminium is een ander element dat in sporenhoeveelheden in obsidiaan voorkomt en mogelijk de kleuring ervan beïnvloedt.
6. Water (H2O): Sommige obsidiaan kunnen kleine hoeveelheden water bevatten, meestal in de vorm van microscopisch kleine belletjes of insluitsels. Deze waterinsluitsels kunnen het uiterlijk en de eigenschappen van obsidiaan beïnvloeden.

De exacte chemische samenstelling van obsidiaan kan variëren afhankelijk van de geografische bron en de specifieke onzuiverheden die aanwezig zijn in de vulkanische smelt waaruit het is gevormd. Deze onzuiverheden en sporenelementen zijn verantwoordelijk voor de verschillende kleuren en patronen die worden waargenomen in verschillende soorten obsidiaan, zoals zwarte, bruine, rode, groene en doorschijnende varianten.

Obsidiaan formatie

De vorming van obsidiaan is een fascinerend geologisch proces dat plaatsvindt wanneer gesmolten lava snel afkoelt, meestal als gevolg van vulkanische activiteit. Hier is een overzicht van hoe obsidiaan ontstaat:

1. Magma-formatie: Het proces begint diep in de aardmantel, waar rotsen smelten als gevolg van hoge temperaturen en druk. Dit gesmolten gesteente wordt magma genoemd.
2. Silica-rijke samenstelling: Obsidiaan wordt gevormd uit magma met een bijzonder hoog silicagehalte (siliciumdioxide, SiO2), vaak rond de 70-75%. Dit hoge silicagehalte is een sleutelfactor bij de vorming van obsidiaan, omdat het het gedrag van het gesmolten gesteente beïnvloedt.
3. Vulkaanuitbarsting: Wanneer een vulkaan uitbarst, wordt het magma via vulkanische openingen of kloven naar het aardoppervlak verdreven. De snelle opstijging van het magma wordt veroorzaakt door de drukopbouw onder de aardkorst.
4. Snelle afkoeling: Terwijl de gesmolten lava wordt blootgesteld aan de relatief koelere temperaturen van het aardoppervlak, koelt deze snel af. Deze snelle afkoeling voorkomt de vorming van grote minerale kristallen in de lava, wat resulteert in de vorming van een glasachtig materiaal in plaats van een kristallijn materiaal.
5. Stolling: De lava stolt snel tot een glasachtige substantie die bekend staat als obsidiaan. Dit proces kan binnen enkele seconden tot minuten plaatsvinden, afhankelijk van de grootte van de lavastroom en de omgevingsomstandigheden.
6. Gebrek aan kristallijne structuur: Een van de bepalende kenmerken van obsidiaan is het ontbreken van een kristallijne structuur. In plaats daarvan bestaat het uit een willekeurige rangschikking van silicamoleculen, waardoor het zijn glasachtige en amorfe karakter krijgt.
7. Conchoïdale breuk: Wanneer obsidiaan breekt, vertoont het een conchoïdale breuk, wat betekent dat het scherpe, gebogen en gladde randen vormt. Dit breukpatroon is het resultaat van de manier waarop het glasachtige materiaal langs gebogen oppervlakken breekt.
8. Flexibiliteit : De kleur en het uiterlijk van obsidiaan kunnen sterk variëren, afhankelijk van factoren zoals onzuiverheden en minerale insluitsels in de lava. Deze variaties geven aanleiding tot verschillende soorten obsidiaan met kleuren variërend van zwart tot bruin, groen, rood en zelfs doorschijnende of gestreepte patronen.
9. Geologische locatie: Obsidiaan wordt vaak aangetroffen in vulkanische gebieden over de hele wereld, meestal geassocieerd met uitbarstingen van rhyolitische of dacitische lava, die een hoog silicagehalte hebben.

Het is vermeldenswaard dat de vorming van obsidiaan slechts één aspect is van vulkanische processen, en dat de specifieke geologische omstandigheden, minerale samenstellingen en afkoelsnelheden kunnen variëren van de ene vulkaanuitbarsting tot de andere. Obsidiaan wordt gekoesterd vanwege zijn unieke uiterlijk en scherpe randen, waardoor het al duizenden jaren waardevol is voor de mens in de gereedschapsmakerij, kunst en culturele praktijken.

Voorval

Obsidiaan is een natuurlijk voorkomend vulkanisch glas dat ontstaat wanneer gesmolten lava snel afkoelt, meestal als gevolg van vulkaanuitbarstingen. Het staat bekend om zijn scherpe randen en onderscheidende uiterlijk, dat glanzend en zwart kan zijn, maar het kan ook in andere kleuren voorkomen, waaronder bruin, grijs, rood en groen, afhankelijk van de aanwezige onzuiverheden en minerale insluitsels.

Hier zijn enkele belangrijke punten over het voorkomen van obsidiaan:

1. Vulkanische gebieden: Obsidiaan wordt vooral aangetroffen in gebieden met actieve of slapende vulkanen. Het ontstaat wanneer lava met een hoog silicagehalte snel afkoelt. Deze vulkanische gebieden zijn over de hele wereld te vinden, inclusief plaatsen als de Pacific Northwest van de Verenigde Staten, het Andesgebergte in Zuid-Amerika, het Middellandse Zeegebied, Japan en Nieuw-Zeeland.
2. Geologische processen: Obsidiaan is het resultaat van vulkanische processen. Wanneer lava uit een vulkaan wordt verdreven, bevat deze een hoge concentratie silica. Als de lava snel afkoelt, hetzij wanneer deze in contact komt met water of lucht, stolt deze tot obsidiaan. De snelle afkoeling voorkomt de vorming van grote minerale kristallen, waardoor obsidiaan zijn glasachtige textuur krijgt.
3. Deposito: Obsidiaan kan in verschillende geologische omgevingen worden gevonden, waaronder in lavastromen, vulkanische koepels en langs de randen van vulkanische caldera's. Het kan ook worden gevonden in lagen in vulkanische asafzettingen.
4. Rassen: Er zijn verschillende soorten obsidiaan, elk met zijn eigen specifieke kenmerken. Sneeuwvlokobsidiaan bevat bijvoorbeeld witte of grijze sferulieten (kleine, bolvormige mineraalclusters) die op sneeuwvlokken lijken, terwijl regenboogobsidiaan een kleurenspel vertoont dat wordt veroorzaakt door microscopisch kleine minerale kristallen.
5. Archeologische en culturele betekenis: Obsidiaan wordt al duizenden jaren door mensen gebruikt voor verschillende doeleinden, waaronder gereedschappen, wapens en siervoorwerpen. Archeologen bestuderen vaak obsidiaanartefacten om oude handelsroutes en culturele uitwisseling te traceren.
6. Mijnbouw en verzameling: Voor het verzamelen van obsidiaan zijn de juiste vergunningen en naleving van lokale regelgeving vereist. Het is belangrijk om respect te hebben voor het milieu en de culturele betekenis van obsidiaan voor inheemse gemeenschappen bij het verzamelen of delven ervan.
7. industrieel gebruik: Naast zijn historische toepassingen wordt obsidiaan in de moderne industrie gebruikt voor snijgereedschappen, chirurgische scalpels en in wetenschappelijke toepassingen, zoals de voorbereiding van monsters met elektronenmicroscopie.

Houd er rekening mee dat de specifieke locaties waar je obsidiaan kunt vinden, kunnen variëren, afhankelijk van de regio en de geologische geschiedenis. Als u geïnteresseerd bent in het verzamelen of bestuderen van obsidiaan in een bepaald gebied, is het raadzaam om hierover te overleggen geologische kaarten, lokale autoriteiten of deskundigen om geschikte locaties te identificeren en eventuele juridische of milieuoverwegingen te begrijpen.

Eigenschappen van Obsidiaan

Obsidiaan is een uniek vulkanisch glas dat bekend staat om zijn onderscheidende eigenschappen. Hier zijn enkele van de belangrijkste eigenschappen van obsidiaan:

1. Kleur: Obsidiaan is meestal zwart, maar kan ook in verschillende andere kleuren voorkomen, waaronder bruine, grijze, rode, groene en zelfs doorschijnende varianten. De specifieke kleur is afhankelijk van onzuiverheden en minerale insluitsels in het glas.
2. Glans: Obsidiaan heeft een glanzende of glasachtige glans wanneer gepolijst. Het oppervlak kan sterk reflecterend en glad zijn, waardoor het aantrekkelijk is voor sier- en decoratieve doeleinden.
3. Hardheid: Obsidiaan is relatief hard, met een Mohs-hardheidsschaal van ongeveer 5 tot 6. Dit maakt het geschikt voor diverse toepassingen, waaronder het maken van scherpe snijgereedschappen en pijlpunten.
4. Conchoïdale breuk: Een van de meest onderscheidende eigenschappen van obsidiaan is het conchoïdale breukpatroon. Wanneer het breekt, vormt het scherpe, gebogen en gladde randen, die ideaal zijn voor het maken van snijkanten van gereedschappen en wapens.
5. Doorschijnendheid: Sommige soorten obsidiaan kunnen doorschijnend zijn als dunne plakjes tegen het licht worden gehouden. Deze eigenschap kan het esthetisch aantrekkelijk maken voor gebruik in sieraden en decoratieve objecten.
6. Dichtheid: Obsidiaan heeft een relatief hoge dichtheid, wat betekent dat het vanwege zijn formaat zwaar aanvoelt in vergelijking met andere gesteenten en mineralen.
7. Decollete: In tegenstelling tot veel mineralen heeft obsidiaan geen splitsing, wat betekent dat het niet op natuurlijke wijze langs specifieke vlakken breekt. In plaats daarvan breekt het conchoïdaal, waardoor scherpe randen ontstaan.
8. Oorsprong: Obsidiaan wordt gevormd uit snel gekoelde gesmolten lava. De glasachtige textuur en het ontbreken van een kristallijne structuur zijn te danken aan het snelle afkoelingsproces, waardoor de vorming van minerale kristallen wordt voorkomen.
9. Breekbaarheid: Hoewel obsidiaan hard is, is het ook relatief bros. Het kan bij een botsing gemakkelijk breken of afbrokkelen. Daarom werd het van oudsher gebruikt voor gereedschappen en wapens met snijkanten.
10. Transparantie: Sommige obsidiaanvariëteiten, zoals Apache-tranen, staan ​​bekend om hun hoge transparantie bij het polijsten. Deze worden vaak gebruikt in sieraden.
11. Inbegrepen: Obsidiaan kan verschillende minerale insluitsels bevatten, zoals cristobaliet of magnetiet, die het uiterlijk en de eigenschappen ervan kunnen beïnvloeden. Sneeuwvlokobsidiaan bevat bijvoorbeeld witte of grijze sferulieten die op sneeuwvlokken lijken.
12. Historische en culturele betekenis: Obsidiaan wordt al duizenden jaren door mensen gebruikt, voornamelijk voor gereedschappen en wapens. Het heeft een culturele en archeologische betekenis, omdat het oude handelsroutes en de verplaatsingen van prehistorische bevolkingsgroepen helpt traceren.
13. Modern gebruik: Naast zijn historische toepassingen wordt obsidiaan gebruikt in moderne toepassingen, onder meer als materiaal voor chirurgische scalpels, artistieke sculpturen en edelsteen kralen in sieraden.

Over het geheel genomen maakt de unieke combinatie van eigenschappen van obsidiaan het tot een fascinerend natuurlijk materiaal met zowel historische als hedendaagse betekenis. Het onderscheidende uiterlijk en het scherpe breukpatroon maken het tot een waardevolle hulpbron voor diverse praktische en artistieke doeleinden.

Obsidiaan toepassings- en gebruiksgebied

Obsidiaan heeft een breed scala aan toepassingen en toepassingen vanwege zijn unieke eigenschappen, waaronder de hardheid, scherpte en onderscheidende uiterlijk. Hier zijn enkele van de belangrijkste gebieden waar obsidiaan wordt gebruikt:

Tools en wapens: Historisch gezien was obsidiaan een waardevol materiaal voor het maken van snijgereedschappen, pijlpunten, messen en speerpunten. De scherpe randen en het vermogen om een ​​fijne rand vast te houden, maakten het ideaal voor deze doeleinden.

Jewelry: De natuurlijke schoonheid van Obsidiaan en het vermogen om tot een hoge glans gepolijst te worden, maken het populair bij het maken van sieraden. Het wordt vaak gebruikt voor kralen, cabochons, hangers en oorbellen. Soorten zoals sneeuwvlokobsidiaan en mahonie obsidiaan zijn bijzonder gewild vanwege hun unieke uiterlijk.

Kunst en beeldhouwkunst: Kunstenaars en beeldhouwers gebruiken obsidiaan voor het maken van ingewikkelde sculpturen en decoratieve objecten. Het gladde, reflecterende oppervlak en het potentieel voor doorschijnende varianten maken het een aantrekkelijk materiaal voor artistieke expressie.

Decoratieve voorwerpen: Obsidiaan wordt gebruikt bij de productie van siervoorwerpen zoals presse-papiers, beeldjes en verzamelobjecten. Het opvallende uiterlijk voegt esthetische waarde toe aan deze items.

Chirurgische instrumenten: De scherpte van Obsidiaan en het vermogen om een ​​fijne rand te behouden hebben geleid tot het gebruik ervan in sommige chirurgische instrumenten, vooral bij procedures die precisie vereisen.

Wetenschappelijke toepassingen: Dunne delen obsidiaan worden gebruikt in de geologie en petrologie voor microscoopglaasjes. Onderzoekers bestuderen deze secties om meer te weten te komen over de vulkanische processen die hebben geleid tot de vorming van obsidiaan.

Metafysische en spirituele praktijken: Sommige mensen geloven dat obsidiaan metafysische eigenschappen heeft, waaronder beschermende eigenschappen en het vermogen om negatieve energie te absorberen. Het wordt gebruikt in spirituele praktijken zoals kristalgenezing en meditatie.

Lapidair en edelstenen snijden: Obsidiaan is een populair materiaal voor steenbewerkers die edelstenen slijpen en polijsten. De natuurlijke glasachtige glans en unieke patronen maken het tot een opvallende keuze voor het slijpen van edelstenen.

Archeologisch Onderzoek: Obsidiaanartefacten, vooral die met unieke chemische samenstellingen, zijn cruciaal voor archeologisch onderzoek. De analyse van obsidiaanartefacten helpt archeologen oude handelsnetwerken te traceren en de bewegingen van prehistorische culturen te begrijpen.

Decoratieve inlegsels: Obsidiaan wordt soms gebruikt als decoratieve inleg in meubels, sculpturen en andere hoogwaardige decoratieve voorwerpen. Het contrast met andere materialen kan verbluffende visuele effecten creëren.

Museum tentoonstellingen: Vanwege de historische betekenis en esthetische aantrekkingskracht worden obsidiaanartefacten en -objecten vaak tentoongesteld in musea als onderdeel van archeologische en culturele tentoonstellingen.

Ambachten en hobby's: Obsidiaan kan door hobbyisten en ambachtslieden worden gebruikt voor verschillende creatieve projecten, zoals het maken van op maat gemaakte messen, het maken van mozaïekontwerpen of het maken van unieke woondecoratieartikelen.

Het is belangrijk op te merken dat hoewel obsidiaan veel praktische en artistieke toepassingen heeft, het gebruik ervan kan variëren afhankelijk van het specifieke type en de kwaliteit ervan. Bovendien waarderen verzamelaars en liefhebbers obsidiaan vaak vanwege de esthetische kwaliteiten en de verscheidenheid aan kleuren en patronen die het kan vertonen. Bij het gebruiken of werken met obsidiaan is het essentieel om veiligheidsmaatregelen te nemen vanwege de scherpe randen en broosheid.

Feiten over de rots

• Verschillende soorten rock ontlenen hun naam aan hun uiterlijk.
• Het uiterlijk ervan is gebaseerd op de chemische samenstelling van het magma dat afkoelde om de rots te maken.
• Vanwege het glasachtige uiterlijk wordt het ook wel 'natuurglas' genoemd.
• Als het breekt, zijn de breuken erg scherp en daarom werd het in het stenen tijdperk als gereedschap gebruikt.
• Zeventig procent van het obsidiaangesteente is gemaakt van silica.
• Het kan zich alleen vormen in de buurt van actieve vulkanen.
• Soms barst het rechtstreeks uit een vulkaan.
• Het beste wordt ondergronds gevormd in de buurt van een vulkanische opening, omdat die rotsen beperkte onzuiverheden zullen bevatten.
• De stromingen zijn zo langzaam dat vaak andere obsidiaanstromen over elkaar heen plaatsvinden, waardoor er strepen in het gesteente ontstaan.
• Kleine gasbelletjes die water vasthouden, bestaan ​​deels uit steen.
• Hoewel de meeste gesteenten die zich in de aardkorst vormen erg oud zijn, is obsidiaan zelden ouder dan 20 miljoen jaar oud, wat jong is voor een gesteente.
• Het doorloopt een proces dat devitrificatie wordt genoemd, waarbij het van glas in een steen verandert.
• Het wordt vaak gebruikt tijdens chirurgische ingrepen omdat het vaak scherper is dan traditionele chirurgische instrumenten.
• Het wordt gebruikt als edelsteen in sieraden.

Referenties

• Atlas-hornin.sk. (2019). Atlas van magmatische rotsen. [online] Beschikbaar op: http://www.atlas-hornin.sk/en/home [Geraadpleegd op 13 maart 2019].
• Bonewitz, R. (2012). Rotsen en mineralen. 2e druk. Londen: DK Publishing.
• Wikipedia-bijdragers. (2019, 8 april). Obsidiaan. In Wikipedia, de gratis encyclopedie. Opgehaald op 15 april 17, 10:2019, van https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Obsidian&oldid=891494770
• Obsidiaan. (2018, 17 december). Nieuwe Wereld Encyclopedie, . Opgehaald op 15 april 17 om 10:2019 uur van http://www.newworldencyclopedia.org/p/index.php?title=Obsidian&oldid=1016455.
• http://www.softschools.com/facts/rocks/obsidian_rock_facts/372/