Hoornblende is een inosilicaat amfibool mineralen, dit zijn twee soorten hoornblende-mineralen. Het zijn ferrohornblende en magnesiohornblende. Ze zijn een isomorf mengsel van drie moleculen; een calcium-ijzer-magnesiumsilicaat, een aluminium-ijzer-magnesiumsilicaat en een ijzer-magnesiumsilicaat. De naam hoornblende wordt toegepast op een groep mineralen die alleen van elkaar kunnen worden onderscheiden door gedetailleerde chemische analyse. De twee hoornblendes met eindleden - ijzerrijke ferrohoornblende en magnesiumrijke magnesiohornblende - zijn zowel calciumrijk als monoklien qua kristalstructuur. Andere elementen, zoals chromium, titanium en nikkel, kan ook voorkomen in de kristalstructuren van de groep. De concentraties van deze elementen zijn een indicator voor de metamorfe kwaliteit van het mineraal. Exemplaren zijn groen, donkergroen of bruingroen tot zwart van kleur. Kristallen hebben meestal bladen en hebben geen uiteinden, en vertonen vaak een pseudo-hexagonale dwarsdoorsnede. Goed gevormde kristallen zijn korte tot lange prisma's. Ze komen ook voor als splitsbare massa's en stralende groepen. Het mineraal vormt zich in metamorfe gesteenten, vooral gneis, hoornblende schisten, amfibolieten en magnesium- en ijzerrijk stollingsgesteenten.
Naam: Het woord het is afgeleid van het Duitse hoorn en blenden, 'misleiden' als toespeling op de gelijkenis in uiterlijk met metaalhoudende erts mineralen.
Ferro-hoornblende Vereniging: Hedenbergiet (graniet); biotiet, bijbal, albiet, kwarts (amfiboliet)
Magnesio-hoornblende: Quartz, orthoklaas, plagioklaas, biotiet, magnetiet, apatiet- (graniet).
Polymorfisme en reeksen: Vormt een serie met magnesiohoornblende (Magnesio-hoornblende). Vormt een serie met ferrohornblende (Ferro-hornblende)
Minerale groep: Amfibool-supergroep
Inhoud
Chemische eigenschappen
| Chemische classificatie | Silicaat mineraal |
| Algemene formule | (Ca,Na)2–3(Mg,Fe,Al)5(Al,Si)8O22(OH,F)2. |
| Ferrohoornblende | {Ca2}{Fe2+4Al}(AlSi7O22)(OH)2 |
| Magnesio-hoornblende | {Ca2}{Mg4Al}(AlSi7O22)(OH)2 |
| Veel voorkomende onzuiverheden | Ti,Mn,Na,K |
Fysieke eigenschappen van hoornblende
| Kleur | Meestal zwart, donkergroen, donkerbruin |
| Streep | Wit, kleurloos – (bros, laat vaak splijtresten achter in plaats van een streep) |
| Glans | Glasachtig |
| Decollete | Twee richtingen die elkaar kruisen op 124 en 56 graden |
| doorschijnenheid | Doorschijnend tot bijna ondoorzichtig |
| Mohs hardheid | 5 tot 6 |
| Crystal-systeem | monoklinische |
Ferro-hoornblende optische eigenschappen
| Kleur / Pleochroïsme | Pleochroïsch in verschillende tinten groen en bruin. Bij PPL varieert een dun gedeelte van Hornblende van geelgroen tot donkerbruin. Groene varianten hebben meestal X= lichtgeelgroen, Y=groen of grijsgroen en Z=donkergroen. Bruinachtige varianten hebben X=groengeel/bruin, Y=geelachtig tot roodbruin en Z=grijs tot donkerbruin. |
| 2V: | Gemeten: 12° tot 76°, berekend: 30° tot 62° |
| RI-waarden: | nα = 1.687 – 1.694 nβ = 1.700 – 1.707 nγ = 1.701 – 1.712 |
| Optisch teken | Biaxiaal (-) |
| Dubbelbreking | 0.014 = 0.018 - XNUMX |
| Reliëf | Hoge |
| Spreiding: | r > v of r < v |
| Uitdoving | Symmetrisch ten opzichte van decolletés |
| Onderscheidende kenmerken | Splitsingen op 56 en 124 graden vormen een onderscheidend kenmerk diamant vorm in dwarsdoorsnede. Hoornblende wordt gemakkelijk verward met biotiet. Onderscheidende factoren zijn het ontbreken van uitsterven van vogelogen en de twee verschillende breuklijnen. Eenvoudige twinning komt relatief vaak voor. Kristalvorm en splijting onderscheiden hoornblende van donkergekleurde pyroxenen. |
Magnesio-hoornblende optische eigenschappen
| Kleur / Pleochroïsme | Pleochroïsch in verschillende tinten groen en bruin. Bij PPL varieert een dun gedeelte van Hornblende van geelgroen tot donkerbruin. Groene varianten hebben meestal X= lichtgeelgroen, Y=groen of grijsgroen en Z=donkergroen. Bruinachtige varianten hebben X=groengeel/bruin, Y=geelachtig tot roodbruin en Z=grijs tot donkerbruin. |
| 2V: | Gemeten: 66° tot 85°, berekend: 58° tot 88° |
| RI-waarden: | nα = 1.616 – 1.680 nβ = 1.626 – 1.695 nγ = 1.636 – 1.700 |
| Optisch teken | Biaxiaal (-) |
| Dubbelbreking | δ = 0.020 |
| Reliëf | Matig |
| Spreiding: | r > v of r < v |
| Uitdoving | Symmetrisch ten opzichte van decolletés |
| Onderscheidende kenmerken | Splijtingen op 56 en 124 graden die in dwarsdoorsnede een kenmerkende ruitvorm vormen. Hoornblende wordt gemakkelijk verward met biotiet. Onderscheidende factoren zijn het ontbreken van uitsterven van vogelogen en de twee verschillende breuklijnen. Eenvoudige twinning komt relatief vaak voor. Kristalvorm en splijting onderscheiden hoornblende van donkergekleurde pyroxenen. |
Voorkomen van Hoornblende
Het is een gemeenschappelijk onderdeel van veel magmatische en metamorfe rotsen zoals graniet, syeniet, dioriet, Gabbro, bazalt, andesiet, gneis en leisteen.
Het is het belangrijkste mineraal van amfibolieten. Zeer donkerbruine tot zwarte hoornblendes die titanium bevatten, worden normaal gesproken basalthoornblendes genoemd, omdat ze meestal een bestanddeel zijn van basalt en verwante gesteenten. Hoornblende is eenvoudig te vervangen chloriet en bijbal.
Een zeldzame soort hoornblende bevat minder dan 5% ijzer oxide, is grijs tot wit van kleur en Edeniet wordt Edeniet genoemd uit Orange County, New York.
Magnesio-hoornblende voorkomen: Vaak voorkomend in amfibolieten, schisten en pegmatitische alkalische gabbro. Ook van gelaste tu®'s, granodiorieten, granieten en tonalieten.
Ferro-hoornblende Voorkomen: Van graniet, granodiorieten en metabasalten; vaak voorkomend in amfibolieten en leisteen. Als reactieranden op ferroan hedenbergiet.
Gebruikt gebied
Het is het meest voorkomende mineraal in een gesteente dat bekend staat als amfiboliet en dat talloze toepassingen kent.
- Verpletterd en gebruikt als wegenbouw- en spoorballast.
- Het werd gesneden om als maatsteen te gebruiken.
- Stukken van de hoogste kwaliteit worden gesneden, gepolijst en verkocht onder de naam “zwart graniet” voor gebruik als gevels van gebouwen, vloertegels, werkbladen en ander architectonisch gebruik.
- Het werd gebruikt om de kristallisatiediepte van plutonische gesteenten te schatten. Degenen met een lage aluminium -inhoud wordt geassocieerd met kristallisatie op ondiepe diepte, terwijl die met een hoog aluminiumgehalte geassocieerd worden met grotere kristallisatiediepten. Deze informatie is ook nuttig voor het begrijpen van de kristallisatie van magma en voor mineraalonderzoek.
Distributie
Magnesio-hoornblende
Zeer wijdverspreid. Een paar bevestigde plaatsen zijn onder meer:
- bij de Vesuvius en Monte Somma, Campania, Italië.
- In de granieten batholieten van de Schotse Hooglanden; Zwitserse en Italiaanse Alpen; Harzgebergte, Duitsland; Finland en Zweden.
- In de batholieten van Zuid-Californië en de Sierra Nevada, Californië, VS.
- Wijdverspreid in Japan.
Ferrohoornblende
Zeer wijdverspreid, maar bij veel plaatsreferenties ontbreken kwalificerende chemische analyses. Een paar historische plaatsen voor goed gekristalliseerd materiaal zijn onder meer:
- bij Monte Somma en de Vesuvius, Campania, Italië.
- Uit Pargas, Finland.
- In KragerÄo, Arendal, en rond de Langesundsfjord, Noorwegen.
- Van Blina en Schima, Tsjechië.
- In de VS, van Franklin en Sterling Hill, Ogdensburg, Sussex Co., New Jersey; van Edwards, Pierrepont en Gouverneur, St. Lawrence Co., New York.
- Van Bancroft, Pakenham en Eganville, Ontario, Canada.
- Van Broken Hill, New South Wales, Australië.
Referenties
- Bonewitz, R. (2012). Rotsen en mineralen. 2e druk. Londen: DK Publishing.
- Handbookofmineralogy.org. (2019). Handboek van Mineralogie. [online] Beschikbaar op: http://www.handbookofmineralogy.org [Geraadpleegd op 4 maart 2019].
- Mindat.org. (2019). Orpiment: Minerale informatie, gegevens en locaties.. [online] Beschikbaar op: https://www.mindat.org/ [Geraadpleegd. 2019].
- Smith.edu. (2019). Geowetenschappen | Smit College. [online] Beschikbaar op: https://www.smith.edu/academics/geosciences [Geraadpleegd op 15 maart 2019].
