Leuciet is een veldspaatachtig mineraal in een groep van tectosilicaat. Het is een gesteentevormend mineraal dat kalium- en aluminiumtectosilicaat omvat, de formule is K[AlSi2O6]. Specimens kunnen ook kleurloos of grijs zijn. Kristallen komen veel voor en kunnen tot 31 cm breed zijn. Vaker komt leuciet voor als massieve of korrelige aggregaten of als verspreide korrels. Het is tetragonaal bij temperaturen onder 2°C en kubisch met trapezoëdrische kristallen bij hogere temperaturen. De trapezoëdrische vorm blijft behouden terwijl het mineraal afkoelt en tetragonale symmetrie ontwikkelt. Leuciet wordt aangetroffen in kaliumrijk en silicaarm stollingsgesteenten. Het wordt gevonden met nepheline, sodalite, natroliet, analcime, en natrium- en kaliumrijke veldspaat, en komt wereldwijd voor.
Naam: Van het Griekse leucos voor wit, als toespeling op de kleur ervan
Vereniging: Kalium veldspaat, nepheline, analcime, natroliet, kalsiliet.
Diagnostische functies. Gekenmerkt door zijn trapezoëdrische vorm en onsmeltbaarheid. Het is zachter dan granaat en moeilijker dan analcime; analcime is bovendien smeltbaar en levert water op
Samenstelling: Kalium aluminium silicaat, KAlSi20 6. K20 = 21.5 procent, A120 3 = 23.5 procent, Si02 = 55.0 procent.
Minerale groep: Veldspaatoïde
Vergelijkbare soorten: Pollucite, CstAFSigC^e-EFO, is een zeldzaam isometrisch mineraal dat gewoonlijk voorkomt in pegmatieten.
kristallografie: Pseudo-isometrisch. Trapezoëdrische gewoonte. Andere vormen zeldzaam. Strikt isometrisch alleen bij temperaturen van 500°C of hoger. Bij afkoeling onder deze temperatuur ondergaat het een interne moleculaire herschikking naar die van een ander kristalsysteem, waarschijnlijk orthorhombisch, maar de externe vorm verandert niet. Het wordt gevormd in lava bij hoge temperaturen en is dan isometrisch zowel qua interne structuur als qua uiterlijke vorm. Meestal in duidelijke kristallen, ook in verspreide korrels. (Dana, 1864)
Inhoud
Chemische eigenschappen
| Chemische classificatie | Tectosilicaten, veldspaatoïde |
| Formule | K[AlSi2O6] |
| Veel voorkomende onzuiverheden | Ti,Fe,Mg,Ca,Ba,Na,Rb,Cs,H2O |
| Kristal systeem | Tetragonaal |
Leuciet Fysische eigenschappen
| Kleur | Wit grijs |
| Streep | Wit |
| Glans | Glasvocht (glazig) |
| Decollete | Slecht/onduidelijk Zeer slecht om {110} |
| doorschijnenheid | Transparant, doorschijnend |
| Mohs hardheid | 5,5 - 6 |
| Vasthoudendheid | Bros |
| Dichtheid | 2.45 – 2.5 g/cm3 (gemeten) 2.46 g/cm3 (berekend) |
| Breuk | Conchoidal |
Leuciet optische eigenschappen
| Type | Isotrope |
| 2V: | Heel klein. |
| RI-waarden: | nω = 1.508 nε = 1.509 |
| Twinning | Algemeen en herhaald op {110} en {101} |
| Optisch teken | Uniaxiaal (+) |
| Dubbelbreking | δ = 0.001 |
| Reliëf | Laag |
| Spreiding: | Matig |
Voorkomen van leuciet
Leuciet is een tamelijk zeldzaam mineraal dat alleen in stollingsgesteenten voorkomt rotsen, meestal in de recente lava; zelden waargenomen in diepgewortelde rotsen. Gevonden in gesteenten waarin de hoeveelheid silica in het magma onvoldoende was om met kalium te combineren tot veldspaat. Wordt daarom niet waargenomen in gesteenten die dit bevatten kwarts.
Gebruikt gebied
Leuciet wordt in Italië gebruikt als meststof (vanwege het hoge kaliumgehalte) en als bron van commercieel aluminium
Distributie
Afkomstig van talloze locaties over de hele wereld, meestal in goede kristallen.
- Vooral uit Italië, zoals bij de Vesuvius, Monte Somma en Roccamonna, Campania; bij Villa Senni, Frascati en Ariccia, Lazio; en op Vulcano, Lipari-eilanden.
- Rond de Laacher See, district Eifel, Duitsland.
- In de VS, vanuit de Leucite Hills, Sweetwater Co., Wyoming; het Bear Paw-gebergte, Hill Co., Montana; en bij Magnet Cove, Hot Spring Co., Arkansas.
- In het district West Kimberley, West-Australië.
- In Tanzania, op de Kilimanjaro.
- In Oeganda gevonden rond Ruwenzori en Kariya. Van de berg Nyiragongo, provincie Kivu, Congo (Zaïre).
Referenties
- Bonewitz, R. (2012). Rotsen en mineralen. 2e druk. Londen: DK Publishing.
- Dana, JD (1864). Handleiding voor mineralogie... Wiley.
- Handbookofmineralogy.org. (2019). Handboek van Mineralogie. [online] Beschikbaar op: http://www.handbookofmineralogy.org [Geraadpleegd op 4 maart 2019].
- Mindat.org. (2019): Minerale informatie, gegevens en locaties.. [online] Beschikbaar op: https://www.mindat.org/ [Geraadpleegd. 2019].
